iPhone’lar kötü şartlarda üretiliyor
Apple ürünlerinin üretiminin yapıldığı Foxconn fabrikasındaki intiharların, zehirlenmelerin arkası kesilmiyor. Çalıştırılan, okul çağındaki çocuklar da cabası.
Tedarikçi Sorumluluk 2011 Gelişim Raporu'nda Wintek'in Çin'de bulunan Suzhou fabrikasında 137 çalışanın toksik atık temizleme şirketinin yaptığı hata yüzünden hastanelik olduğu yazıyor. Geçtiğimiz sene de Wintek'in fabrikasında 62 kişi n-hexane adlı bir kimyasal toksik madde yüzünden hastanelik olmuştu, ancak Wintek ölümün kalp krizinden olduğunu ve toksik maddeyle ilgili olmadığını söylemişti. Apple ve Nokia için parça üreten Suzhou fabrikasında yaşanan bu olaydan sonra Nokia söz konusu maddenin kendi üretim bantlarında kullanılmadığı açıklamasını yapmıştı. Apple ise konuyla ilgili yorum yapmamayı tercih etmişti.
Apple da bu konuda bir adım atma kararı alarak yayınladıkları raporda bu olayların işçilerin hayatını ciddi bir şekilde tehlikeye soktuğunu, Wintek'in söz konusu n-hexane maddesini üretim hattından kaldırmasını ve bunun kanıtlamasını sağladıklarını duyurdu. Ayrıca Apple'ın havalandırma sistemini yenilemesinden sonra çalışanlardan hiçbirinin söz konusu kimyasal maddeye maruz kalma olayının yaşanmadığını duyurdu.
Uzmanlar ise n-hexane'a uzun süre maruz kalma durumunda bireyin sinir sistemine ve omuriliğine zarar vereceğini, kasların köreltip zayıflatacağını, erkeklerde kısırlık ve hatta felç yapabileceğini söylüyorlar. Söz konusu madde kanserojen olarak bilinmesinin yanı sıra doğaya da zarar verebilecek maddeler arasında yer alıyor.
Denetimleri sıkı tutan Apple ise gezdikleri yerlerin sadece %32'sinde haftalık en fazla 60 saatlik ve haftada 6 günlük çalışma temposuna uyduğunu açıkladı. Bu sayı 2009 yılında %46'ydı. Ayrıca Apple'ın raporları tedarikçilerin %57'sinin Apple tarafından belirlenen çalışanların yaralanmasını engelleyen önlemlere uyduğunu gösterdi. %70'den azı da düzgün bir hava dağılımı ve zararlı maddelerin temizlenmesi gibi basit çalışma ortamı gerekliliklerini yerine getiriyor. Teftişlerinde Apple 10 fabrikada çalışan 91 çocuğa da rastladı. Bu sayı geçen sene 11 çocuktu. Bu konuda fazla bir şey yapamayacaklarını ifade eden Apple, tedarikçilerin çocukları işe almak yerine okula gitmeyi özendirmelerini beklediklerini ve yaş konusunda daha sıkı denetimler yapmalarını istediklerini açıkladılar.
Apple'ın raporundaki en dikkat çeken kısım ise mutsuzluk ve huzursuzluk yüzünden Foxconn Technology'nin Shenzhen fabrikasında yaşanan 13 intihar ve intihara teşebbüs vakası. Saatlik 1$ ücret alan ve ayda 286 saat çalışan bir çalışanın kendisini öldürmesi şirketteki ilk intihar vakası olarak kayıtlara geçmişti. Apple, bu olaylar üstüne 2010 haziranında fabrikaya gitmiş ve koşulların bağımsız ekipler tarafından incelenip intiharı engelleme üzerine uzmanlaşmış kişileri devreye sokmaya karar vermişti. Sonraki dönemlerde de Foxconn psikolojik danışmanlar ve 24 saat hizmet veren bir sağlık sistemini fabrikasına eklemeyi uygun görmüştü.