Girdap dalgaları ile saniyede 2.5 terabit
Dünya tarihinin çok büyük farkla en hızlı kablosuz aktarımı İsrailli ve Amerikalı bilim adamlarının ortak çalışması sonucunda gerçekleştirildi.
Amerikalı ve İsrailli araştırmacılar, bir hayalin peşinden gitmek için deney ortamı hazırladılar ve bu deneylerinin sonunda dünya tarihindeki en yüksek kablosuz aktarım hızına ulaşmayı başardılar: 2.5 Tbps. Bu hızı size daha iyi açıklamak için saniyede 320 GB veri aktarımı ya da 7 Blu-ray film desem, herhalde yeterli etkiyi yaratmış olurum.
Geçtiğimiz aylarda İsveç Uzay Enstitüsü profesörlerinden Bo Thide, yörüngesel açısal momentum (OAM - Orbital Angular Momentum) teorisini pratik olarak kanıtlamıştı. 442 metre uzaklıktaki arkadaşına OAM kullanarak veri göndermeyi başaran Thide'ın teorisine göre sınırsız sayıdaki farklı sinyali girdap halinde sadece tek spektrum kullanılarak göndermek mümkün. Teoride sınırsız veri aktarımı sağlayan bu yeni metod, günümüz şartlarında hertz başına 95.7 bit gönderebiliyor. LTE'de bu sayı 16.32 bit/Hz, 802.11n'de 2.4 bit/Hz, dijital TV'de ise 0.55 bit/Hz.
Günümüz kablosuz aktarım protokolleri (WiFi, LTE, COFDM), radyo dalgalarının sadece dönüş açısal momentini (SAM - Spin Angular Momentum) kullanıyor. Yeni geliştirilen girdap dalgaları modeli ise radyo dalgalarının hem dönüş açısal momentini hem de yörüngesel açısal momentini kullanıyor. Daha açıklayıcı bir örnek vermek gerekirse, SAM dediğimiz dönüş açısal moment, dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesi, OAM dediğimiz yörüngesel açısal moment ise dünyanın güneş etrafında dönmesi diyebiliriz.
Güney Kaliforniya Üniversitesi, NASA jet laboratuarı ve Tel Aviv Üniversitesi'nin ortak çalışmasında OAM kullanan 8 adet 300 Gbps aktarabilen ışın kaynağı kullanılmış. Bu 8 adet kaynak, 4 adet 2'li gruba bölünmüş ve her grup farklı bir polarizasyon filtresi kullanmış (aşağıda görüp, fikir sahibi olabilirsiniz). Daha sonra dalgalar sadece 1 metre uzaklıktaki alıcılara açık havada gönderilmiş ve 2.4 Tbps'lik veri aktarım hızına ulaşılmış.
Editörün notu: Biliyorum, fazla teknik yazı ama mümkün olduğunca basit anlatmaya çalıştım. Zaten özellikle terimler çevirirken zorladı. Konuya benden daha hakim kullanıcılarımız özellikle OAM ve SAM konusunda daha iyi çevirilerini paylaşabilirlerse sevinirim. - Gökhan